นกเงือกแสนรู้ 1 เดียวในโลก โชว์ลีลาเดาะตะกร้อสุดคล่องแคล่วกับทหาร
เรื่องราวความน่ารักและมิตรภาพต่างสายพันธุ์ได้ถูกเผยแพร่จาก ฐานปฏิบัติการทหารพรานนาวิกโยธิน กองทัพเรือ ซึ่งตั้งอยู่บ้านบูเกะสูดอ ม.2 ต.บาเร๊ะใต้ อ.บาเจาะ จ.นราธิวาส เมื่อนกเงือกแสนรู้ 1 เดียวในโลก ที่จ่าเอกดำรง พันธ์ธูป เจ้าหน้าที่ทหารในฐานฯดังกล่าว เป็นผู้ดูแลและได้ตั้งชื่อนกเงือกตัวนี้ว่า “มะแอ” ที่ได้กลายเป็นขวัญใจประจำฐาน ด้วยลีลาการ “เดาะตะกร้อ” ด้วยปากที่แข็งแกร่งจนทำให้ทหารในฐานยอมรับในความแสนรู้ จากนกที่เคยได้รับบาดเจ็บกลายมาสู่สมาชิกสุดซี้งประจำฐาน
จุดเริ่มต้นของ “มะแอ” มันเป็นนกที่ได้รับบาดเจ็บที่ชาวบ้านในพื้นที่ อ.รือเสาะ จ.นราธิวาส พบนอนบาดเจ็บลักษณะคล้ายหัดบินแล้วตกอยู่ใต้โคนต้นไม้ใหญ่ ด้วยความสงสารจึงนำกลับมาดูแลที่บ้าน แต่เมื่อมีคนเตือนว่า การเลี้ยงนกเงือกอาจมีความผิดตามกฎหมาย ชาวบ้านจึงได้ตัดสินใจนำมาฝากไว้กับจ่าเอกดำรง ที่ในอดีตเคยถูกส่งตัวไปปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่ อ.รือเสาะ เมื่อมีคำสั่งย้ายมาปฏิบัติหน้าที่ที่บ้านบูเกะสูดอ อ.บาเจาะ จึงได้นำ “มะแอ” มาอยู่ด้วย มิเช่นนั้นหากปล่อยไว้มีโอกาสเสียชีวิตสูง
ด้าน จ่าเอกดำรงค์ ซึ่งถือได้ว่าเป็นเจ้าหน้าที่ทหารที่มีความผูกพันกับ “มะแอ” เป็นอย่างมาก ได้เล่าให้ฟังขณะกำลังเล่นลูกตะกร้อกับ “มะแอ” ว่า ตอนนั้นมะแอเจ็บที่ฝ่าเท้าและปาก ผมและเพื่อน ๆ ช่วยกันป้อนอาหาร ดูแลจน “มะแอ” เริ่มบินได้ ช่วงแรก “มะแอ” ซนมากชอบจิกเสื้อผ้า กางเกงทหาร บินไปแขวนบนต้นไม้ใกล้ฐาน ข้าวของเครื่องใช้ต่าง ๆ ในฐานหายเพราะ “มะแอ”แต่สิ่งที่ทำให้ทุกคนหลงรัก “มะแอ” คือความสามารถพิเศษที่ไม่มีใครคาดคิด คือการ “เล่นตะกร้อ” สิ่งที่ทำให้ “มะแอ” มีความพิเศษกว่านกทั่วไปคือ ความสามารถในการ “เล่นหรือเดาะตะกร้อ”
กิจกรรมนี้เริ่มจากในช่วงเย็นของทุกวัน หลังเลิกกำลังพลเลิกจากภารกิจ ทหารมักออกมาเตะตะกร้อเพื่อออกกำลังกาย และทุกครั้งที่ลูกตะกร้อลอยขึ้นสูง “มะแอ” จะบินโฉบเข้ามาเล่นด้วยเสมอ จนวันหนึ่งทหารลองเดาะลูกตะกร้อให้ “มะแอ”มันใช้ปากกระแทกลูกตะกร้อกลับมาอย่างตั้งใจ กลายเป็นกิจกรรมประจำฐานที่สร้างรอยยิ้มในทุกเย็น เมื่อถึงเวลาประมาณ 3 โมงถึง 5 โมงเย็นเมื่อไหร่ ได้ยินเสียงทหารโห่ร้องจากสนาม หรือเห็นลูกตะกร้อลอยสูง “มะแอ” จะบินมารอเกาะที่หลังคาเรือนนอน ที่บ่งบอกถึงสัญชาตญาณว่า “มะแอ” พร้อมแจมแล้ว
ในส่วนของลูกตะกร้อที่ทหารใช้เล่นกับ “มะแอ” เป็นลูกตะกร้อพลาสติกแบบเบาหรือบางนุ่มเท้า ไม่มีผลกระทบหรือเป็นอันตรายต่อปากของ “มะแอ” ลักษณะการเตะก็เป็นเพียงการเดาะหรือโยนขึ้นไปเบา ๆ เพื่อให้ “มะแอ” ได้ตอบโต้กับมาให้อีกฝ่าย
นกเงือกแสนรู้ หรือ “มะแอ” ใช้ชีวิตอย่างอิสระอยู่ภายในฐานฯ ไม่ได้ถูกกักขังหรือเลี้ยงไว้ในกรง แต่ปล่อยให้อาศัยอยู่ตามธรรมชาติ บางวันก็บินวกแวะไปบ้านของชาวบ้านในละแวกนั้น ซึ่งชาวบ้านต่างก็รู้จักและรัก ถึงกับมีการเตรียมผลไม้ จำพวก มะละกอสุกและองุ่น ซึ่งเป็นเมนูสุดโปรดเผื่อไว้ หาก “มะแอ” มาหาก็จะป้อนจนอิ่มหนำสำราญเป็นประจำ สำหรับเมนูสุดโปรดรองลงมาของ “มะแอ” คือ ข้าวเหนียว, ลาบ, ส้มตำและไข่เจียว ที่ทหารเคยป้อนให้ “มะแอ” กินตั้งแต่เล็ก
อย่างไรก็ตามความแสนรู้ของนกเงือก หรือ “มะแอ” ก็แฝงความซนหรือสัญชาตญาณอยู่ไม่น้อย หากใครแกล้งหรือไล่ “มะแอ” จะจำฝังใจและมักหาโอกาสบินตามจิกศรีษะเพื่อเอาคืน สร้างเสียงหัวเราะปนความเกรงใจให้กับเหล่าทหารหลายนาย ที่เคยทำพฤติกรรมกับ “มะแอ” นอกจากนี้เมื่อถึงเวลาทหารกินข้าวใครที่กินข้าวแล้วเหลือเศษอาหาร “มะแอ” ก็จะบินมารอถึงหน้าโรงครัว เพื่อขอมีส่วนร่วมกับอาหารทุกมื้อที่ต้องได้ลิ้มรส
“มะแอ” จึงไม่ได้เป็นเพียงนกเงือกที่มีความพิเศษในเรื่องของการเดาะหรือจิกตะกร้อด้วยปากเท่านั้น แต่ยังเป็นสัญลักษณ์แห่งมิตรภาพ ความผูกพันระหว่างธรรมชาติกับมนุษย์ และเป็นเครื่องสะท้อนวิถีชีวิตที่อยู่ร่วมกันอย่างสันติสุขในพื้นที่จังหวัดชายแดนใต้ได้อย่างดีเยี่ยม
ด้าน จ่าเอกดำรงค์ กล่าวว่า ชาวบ้านรือเสาะไปเข้าสวนเจอ “มะแอ” ตกอยู่ใต้ต้นไม้ใหญ่และสูง ชาวบ้านเห็นถ้าทิ้งไว้อาจตายได้จึงได้นำกลับมาบ้าน ทางลูกหลานบอกว่า ถ้านำมาเลี้ยงอาจมีความผิด เขาจึงตัดสินใจไปให้เพื่อนที่เป็นทหาร แล้วตั้งชื่อว่า “มะแอ” ซึ่งมีอาการบาดเจ็บที่ฝ่าเท้าและปาก ทหารดูแลป้อนอาหารจนสามารถบินและเดินได้ ตอนเด็ก ๆ ค่อนข้างดื้อบินคาบเสื้อกางเกงขึ้นต้นไม้ตามประสานก มาเปิดกำกับของทหารกิน ไข่เจียว ข้าวเหนียว ลาบ น้ำตก กินหมด ในช่วงเย็นหลังเสร็จภารกิจจะเล่นตะกร้อกันในช่วงเย็น “มะแอ” จะอยู่บนหลังคาใกล้ ๆ กับสนาม พอเล่นตะกร้อแปลูกสูง ๆ “มะแอ” ก็จะบินใช้ปากมาเฉี่ยวตะกร้อ ครั้งแรกไม่ได้คิดอะไรพอมีครั้งที่ 2 ครั้งที่ 3 ก็คิดว่าเขาอยากเล่นด้วยก็เลยโยนลูกตะกร้อแบบเบา ๆ ของผู้หญิงโยนให้ดู “มะแอ” ก็ส่งกลับมา ตอนนี้ก็เริ่มใช้เท้าแปส่งกลับไปกลับมา ก็เป็นที่มาของ “มะแอ” เตะตะกร้อ.
ภาพ/ข่าว : ปทิตตา หนดกระโทก ผู้สื่อข่าว นราธิวาส โทร 082-4154474
ศูนย์ข่าวภาคใต้ หนังสือพิมพ์แผ่นดินไทยโพสต์